Sạdhin Soṅbad Mãhã: The Santals Times

- Stephen Soren

image_pdfPDFimage_printPrint

Teheń do hoyoḱ kana 3 May ar Dhạrti Sạdhin Soṅbad Mãhã (World Press Freedom Day). Soṅbad do hoyoḱ kana, sạriaḱ tumạloḱ joto le̠kanaḱ, one oka do electronic lekate manwako soṅge jopoṛao tahẽn. Ona soṅgete chapa katet́ sodoroḱ kan soṅbad, news letter, puthiko, leaflet selet́ arhõ eman teaḱ. Noako kan gea manwako ṭhen so̠ho̠r seṭeroḱ se jopoṛao reaḱ pạhiltet́. Ar dhạrti reaḱ joto disom ren manwa koge ạḍi tạṅgi reko tahena khoborko baḍae lạgit́, je̠mon bhageaḱ, muskilaḱ, rạskạ reaḱ, culturko selet́ eman teaḱ. Nãhãḱ jugre manwako mõdre topol tahẽn lạgit́; soṅbad, magazine, internet, television, radio, fm, YouTube selet́ cinema. Noako do ạḍi maraṅ ar usạra khoborko em hạṭiń reaḱ horkana. Tinre abo jotoko tv re kho̠bo̠r se apnaraḱ khusi sana lekan serialko se radio re khobor, sereń, naṭika, thuthi selet́ emanteaḱ nit hạbić te bańcao menaḱa eken manwako lạgit́ ge.   

Goṭa Dhạrtire nit hạbić te ạḍi bhage kạmi doe kạmi kana chapa khobor ar electronic khobor sećte. Noako hortedo boge bạṛić selet́ ae̠ma mońj sikhạuna hõbo ńam akada se bon ńama. Onka ge Baṅgladisom rehõ aema judạ judạ magazineko, news letterko ar soṅbad selet́ online news hõ ehoṕ akana. Santali Magazineko reaḱ ńutum do̠ hoyoḱ kana; Peṛa-hor, Juḍạsi Jharna, Aṛaṅ, Tabitha Soṅbad, Kukmu……. selet́ emanteaḱ. 

Onako modre nãhãḱ jugre ạḍi soros bar goṭen santali online news portal menaḱa. Mit́ do The Santals Times (santalstimes.com) ar dosar do̠ Santali News 34 (santalinews24.com). Ạḍi khạndri hudis katet́ online news seć lekate santalkoaḱ boge bạṛić, lai-lagcarko, kobitako, sereńko, khoborko, eneć-sereńko, khoborko, aema lekan sikhnạtko selet́ ạḍi aema bhage kạmi do̠ ehoṕ katet́ toṅge calaḱ kana.

The Santals Times do e̠tohoṕ akana calaoen serna 2020 reaḱ 9 August mãhnạ khon. Santals times re disom ren Santal ko abo bon ol daṛeaḱa aboak mon ontor kathako, duk-bhabnako, rạskạ joṅaḱko. Noa mit́ serma auri seṭeroḱ rege aema mońj khobor, sikhnạt, hoṛmo hạṭiń, kudumko, ạri-cạliko selet́ lai-lagcar te ạḍi bhage doye kạmi eda. Onkage teheń bon aṭkar daṛeaḱ kana je, online news portal sećte santalko talare ạḍi aema uskur se cehaona ko ńam eda. Noa tedo sikhnạt, rạskạjoṅ, baḍaejoṅ, jopoṛao tahẽn lạgit́ santal koaḱ ạḍi maraṅ platform/oloḱ ṭhạ̃i kana. Onate delabon the santals times re jạruṛ kaete abo santal koaḱ sạri kathako sodor lạgit́ ol mabon. Enḍekhan disom ren hoṛko ṭhen abo santal koaḱ katha, ạri-cạli, lai-lagcar, eneć-sereń, sikhnạtko selet́ ạidạri hameṭ lạgit́ disom sorkar ar goṭa dhạrtiren aboaḱ aṛaṅ tebon sodor daṛeaḱa.   

America disom ren mare President Abraham Linkon doe men akada; soṅbad tumạl koaḱ kạmi do̠ hoyoḱ kana hoṛkoaḱ sạriaḱ soṅbad, khobor, jạruṛko selet́ emanteaḱ gũṭ kathako ạḍi sontor selet́ sorkar bahadur ṭhen seṭer jạruṛa. Nonka ạḍi alga bon bujhạu daṛeaḱa je; disomre soṅbad sạdhin menaḱa se baṅ ar disom hoṛaḱ hõ hudis ganḍon, roṛ reaḱ ạidạri hõ menaḱa se baṅ.

Omorto Sen hoe nonkae men akada; soṅbad sećte oka asol kathako hijuḱ, onate disom sorkar aḱ ge boge se bhạlại hoyoḱa. Soṅbad re noa do ạḍi sạriaḱ je, sorkar judi kajak ạn ạrikoe doho lekhan, eken disom hoṛ moto do ńutre bako tahẽna, bickom disom sorkar ṭhen hõ ạḍi ae̠ma jạruṛ kathako baṅ seṭeroḱa.  

1948 serma re 19 reaḱ dharare nonkan katha lại pasnao akana je, kathako, lai-lagcarko em hạṭiń do hoyoḱ kana Manwakoaḱ ạidạri. Calao parom akan 1997 serma khon UNESCO do jao serma ge, ‘Guillermo can no world press freedom prize’ ko em ạgu eda, onako soṅgoṭhon manot lạgit́ okoe do soṅbad sakam reaḱ sạdhin rukhiạ se muskil re paṛao akanko. Noa man manot do̠ uni ńutum teko doho akada.

Onate delabon abo joto santalko apnaraḱ aṛan, lai-lagcar, sikhnạt, ạri-cạli, khoborko lại pasnao lạgit́ mit́ te bon kạmi lekhan, ạḍi usạrate Baṅgladisom selet́ goṭa Dhạrtire̠ abo santal koaḱ jotoaḱ bon tul rakab ma mit́ jomokte. Sạdhin soṅbad bańcao tahẽna, sạriaḱ sodor re santalaḱ aṛaṅkoe chapae tabona the santals times ar nonkate abo santal manwa koaḱ jotobon tul rakab ma disom ar dhạrti ren manwako ṭhen.          

image_pdfPDFimage_printPrint

Comments are closed.