Santal koaḱ Bir Sendra

Santal hopon do ạḍi sedae khon “Bir Sendra Jạt” kanabo Bir jhạṛpạ buru gajaṛge ạḍibon kusiaḱa. Ḍạmru ,kolo saṅ, bayaṅ piskạ,aṛha ar bir sukri, kulại runḍa so̠go̠t́ jel do̠ arte̠t́ bir korege ńamo̠ḱa. Ạḍi se̠dae̠ khon ge no̠a ạri hoe̠ he̠će̠nte̠, mit́ṭaṅ ạricạli gebon bandhao̠ke̠da.

Ar ‘sakrat’ ńutum bo do̠ho̠ke̠da. No̠a po̠ro̠b  do̠ pus cando mucạt́ din. O̠na din lahare̠ bar siń  hilo̠ḱ re̠ kulhi ko duṛuṕa, galmarao̠ako, baṅma, gapa do̠  hako ar kaṭkom bo saṕjo̠ṅa, me̠yaṅ do̠bon sakrato̠ḱa. Do̠sar hilo̠ḱ hako kaṭko̠mko saṕjo̠ṅa. Sakrat hilo̠ḱ sim raḱre̠ mimit́ go̠ṭe̠n simko go̠ćjo̠ṅa o̠ṛaḱ o̠ṛaḱ. Utu daka kate̠ um  he̠će̠nte̠ko jo̠ma daka ar jel utu, hako kaṭkom utu e̠mante̠aḱ.  Ber rakaṕ kate̠ sendra ko calaḱa he̠re̠l ho̠po̠n.

Ako sor bir ko sendrae̠a. Sarjom sakam ko ạgu darae̠a, um hijuḱako . Maejiu kodo̠ tabe̠n  ar piṭhạ ko te̠ar hataṛ kat́a. O̠na do̠ o̠ṛaḱ o̠ṛaḱ he̠re̠l ko bo̠ṅgaya. Hapṛam koko samaṅakoa o̠na do̠, ar hạnḍi ko co̠ḍo̠ra onko ar Maraṅ buru ńutumte̠. Ado̠ sakrat ńutum te̠ko bãkhẽ̠ṛa. O̠na piṭhạ ko tabe̠n koko jo̠ma. Jo̠m baṛakate̠ jo̠g mạńjhi be̠jha tuńe̠ riạu idikoa. Mit́ṭe̠ć kae̠ra dare se̠ e̠ṛaḍo̠m dare maḱ kate̠ye̠ idiya. Kulhi mucạt́   ṭạnḍire̠ye̠ bida. Ado̠ nae̠ke be̠jha khunṭi pạhile̠ tuńaḱa, Uni tayom jo̠to̠ ato ho̠ṛko tuńa, ạuriko tuń ńam dhạbić. Ado̠ jãhãe̠ geko tuń ńamle̠khan, jo̠g mạńjhi  se̠nkate̠ be̠jha khunṭiye̠ maḱ kunḍlaṅ go̠da kạpite̠, ar tuń ńańamić do̠ o̠nḍe̠ khon jo̠g mạńjhiye̠  ghõṛã ạguye̠a jarwa akan hoṛko ṭhe̠n. Ado̠ kin jo̠harakoa jo̠to̠ ho̠ṛ. Mạńjhi    ṭhe̠n e̠ho̠ṕ kate̠. Ado̠ ko̠ṛa ko pạk ko do̠na, ar e̠mante̠aḱ le̠ka ko tamasae̠a. O̠nka baṛa mokoń kate̠ ato te̠ko ruạṛa. Jo̠g mạńjhi o̠ne̠ be̠jha khunṭiye̠ maḱ kunḍlạṅle̠t́ o̠na do̠ bar ho̠ṛ te̠kin go̠ḱ ạguia,  mit́ṭe̠ć janwar le̠ka, Mańjhi do̠ hạnḍi, khạjạṛi ko̠e e̠makoa.Unre Mạńjhiye̠ galmarao̠a: “Ape̠ nunạḱ po̠rjape̠ tãhe̠kante̠ dusmạnpe̠ gur ke̠de̠te̠pe bańcao̠ ke̠dińa, baṅkhane̠ jo̠m kińa ho̠naṅ”.

E̠nḍe̠ ńũ baṛa kate̠ paranik o̠ṛaḱte̠ko ucạṛo̠ḱa. O̠nḍe̠ hõ tabe̠n khạjạṛi ar hạnḍi ko ńama. E̠nḍe̠ khon do̠ ripiạute̠ murji murji ho̠ṛ ṭhe̠n hạnḍe̠ no̠nḍe̠ hạnḍi ko ńũia. Kuṛi-ko̠ṛa lagṛẽ~ko e̠ne̠jo̠ḱa, Mạńjhi chaṭkare̠. E̠ne̠ć mo̠ko̠ńkate̠ apan ạpin o̠ṛaḱ  te̠ko calao̠ḱa.

Ne̠be̠tar no̠a ‘Sakrat’ po̠ro̠b do̠ So̠hrae̠ são̠ bon galaṅ mit́ akada. Se̠dae̠ le̠ka bir gajaṛ bạnuḱte̠ bir janwar hõ bạnuḱkoa. Santal koaḱ bir se̠ndra do̠ ạḍi rạskạ hulạs re̠aṅ tahẽkana. E̠nte̠ bir se̠ndra jel ko ńamo̠ḱa. Atore̠ ḍhạrwạḱ kate̠ḱ rạskạ po̠ro̠b le̠ka ato mucạt́  kulhi  re̠ko jarwaḱ kan  tahẽna. Lạṭu lạṭu bir gajaṛ ko se̠ndraye̠t́ tahẽna. O̠nkage se̠ndra khon ruạṛ o̠kte̠  hõ ae̠ma le̠k ko pańjae̠t́ tahẽna. Me̠nkhan ne̠tar do̠ bir gajaṛ  marao̠e̠na, bir janwar hõ ko at́e̠na.

Bir se̠ndra at́e̠n rẽhõ  o̠na mare co̠lo̠n nit hõ babon bạgi akada. Ne̠tar hõ sendra jel ar jom ńũ  iạte̠bon  ńir baṛae kana. Me̠nkhan baṅgebon kulạḱ  kana. Gharońj re̠ nit e̠ra hopon bon khaṭao̠ḱ kana e̠nre̠hõ babon anṭao̠ḱ kana. Abo Santal ho̠po̠n no̠a Baṅladisạm re̠ ạḍi bon ḍiṅgrạ cabaye̠na. Baṅ  do sisirjạuiće̠ de̠ya be̠garakat́ bon, baṅ do̠ ce̠t́? Baṅ do̠ Esao̠ le̠ka abo tege aboaḱ dho̠n so̠mpo̠d ar  bho̠r dan bon nihạte̠da? Baṅ do̠ nase jo̠m ńũ bo̠do̠l te̠ aboaḱ hok bon ạkhrińe̠t́ kan? Je̠mon Esao do̠ mạsri dạl suṛate̠ pạhil janam hok ać boe̠ha jakob ṭhe̠ne̠ ạkhriń ke̠da!( Genesis 25: 30,34 Kạli)     

Esao̠ do̠ ać babawaḱ hukum le̠ka sendra jel ạgu kate̠ napae̠te̠ utu kate̠ babae samaṅadea; me̠nkhan ạḍi hahaṛate̠ ṭho̠k kate̠ jo̠to̠ bho̠r dan Esao̠ re̠n boe̠ha Jakobe̠ hame̠ṭ jo̠ṅana. Ar Esao do̠ hukum le̠ka se̠ndra je̠l samaṅ kate̠ť hõ bhor bae ńam le̠da. Esao lạgit́ bhor do̠ ạḍi nacaraḱ.