Juạn sãota reaḱ lahanti ar sạriaḱtet́

Joto Jạti koren maraṅ daṛe do hoyoḱkanako Juạnko. Ente Juạn ko ge mit́ṭen jạtiren darakan dinren ayurko kanako. Ona iạte oka jạtren Juạn ko tinạk ko keṭeć ona jạtren hoṛko do unạk̕ge ko keṭec̕a. Onte abo Santal sãota keṭeć lạgit́ jạṛuṛa juạnko keṭećko jemon tayom daṛam dinkore onkoge aboaḱ Santal Jạt reaḱ jhạnḍi sap̕kate ko laha  dạreaḱ.

Pạhilte bon baḍae lege juạn mentedo cet́bon bujhạueda? Juạn doko hoyoḱ kana, Y-Youth ( Juạn), O-Obey ( Manão), U-Unity (Midoḱ), T-Truthfull (Sạriaḱtet́), H-Humble (Mạ̃hir), Juạn daṛe do  sãota ar Jạt reaḱ Jiwet́ daṛe kana, Onate  Juạn sãota do Manw̃a Jạtaḱ  As ar Ahakaotet́# kana. Jorge Barnaḍ e menleda “Juạn koge nãwãnaḱ  sirjạukate manwa jạt reaḱ boge ko agu daṛeaḱa.” Onoṛhẽ ol koren guru Robindronath Ṭhạkur- Juạn sãota reaḱ sarhao kateye menakada, “Juạn ko do sanam lekanaḱ ẽṭkẽṭoṛe chingạu kate nãwãnaḱko sirjạuna.”

Dosar Pope Jhon Pạul juạn ko lạgit́ nonkan kathae men akada- “Juạn ko doko hoyoḱ kana Suluk bạbạisạuko. Maraṅ kạmikore onko kodo oṅsoṅate gạkhuṛ kạmiạko, ape do dhạrti reaḱ alga udạs ạtuaḱre hoṛmo alope bhasao got́kaḱa, ạuṛiaḱ apnar mon reaḱ bạrić hudisko  alope thamgạḍi ocoya. Ente okoeko suluk bako khoj joṅ kan onko hoṛ apeaḱ niạko hudis akoaḱ kạmireko laṛcaṛ daṛeaḱa.

Niạ lạṛhai do pạhilre ape rege paṛaoakana. Ar niạ lạṛhai do apeaḱ mon reaṅ sanam kurumuṭ̣ue nosṭo giḍi kaḱa. Suluk ar nirại ren ape gepe hoyoḱa as ar bhorsa. Niạ dhạrti teheń aema lekan hajar hajar celenge reaḱ hasote ar dhamkao kote botoṛaṅgea, ape dope hoyoḱ kana nãwã jonomren juạn kuṛi-koṛako okoe do juạn sãotaren pạhil kol ocoakan bhage sombat porcarko.”

Pope Dosar Jhon Pạul ar hoe men akada, “ Juạn kuṛi-koṛa ar gidrạ ko akoaḱ lekleka din hiloḱ  aema kạmi ko hotete Suluk reaṅko khoj daṛeaḱa, akoaḱ oṛaḱre, iskulkore, gatekoṭhen gãota kạmikore aema kạmikote suluk teṅgo rakaṕ hoyoḱ lagaoapea.”  Nãwã jonomren juạn sãota teṅgo rakaṕ lạgit́ 1971 serma khon aema lekan songhoṭonko benao rakaṕlena okado Juạn ko hotete calaõ  hijuḱ kana. Niạ bhitrite  aṭu oṛaḱ, somaj, disom re ar sãotare niạ reaḱ bogeaḱko bon ńelńameda. Juạn koaḱ niạ sãota teheń  sãota ar disom benao rakaṕ kạmi ko são sãote  dhoṛom jionre boloakana.

Nit bo baḍae kaḱge je lahanti reaḱ jos katha do cet#́ana mente. – Hudis akanaḱ ko kạmi te bodol kangea Lahanti. Noa hõbon mendaṛeaḱa je, positive bodol kangea Lahanti.

Nobel e hameṭ akat́ India ren Manotan Omortto Sen do Lahanti reaḱ jos se motlob do nonkae men oco akada, ar ona do hoyoḱ kana “ Manw̃ako akote teṅgo keṭeć len khan ge Lahanti do hoyoḱa, one  oka do Ingrạji te ko metaḱ kan “ Capacity – Building”

Sạriaḱ tet́ do noa kana, – Jãhãe ayurić aḱ pạhil ar maṛaṅ gun do hoyoḱ kana mit́ṭen kukmu se doṛson. Ar niạ kuḱmũ reaḱ jostet́ do ạḍi khạndrińgea.  Inạ chaḍa hõ  kuḱmu ge aḱyur koaḱ kạmi lahanti udgạu hoyoḱ kana.

Ona iạte mahattama gạndhi roṛleda ińaḱ mit́ṭen kuḱmu menaḱa nãwã Bharot disom benao rakaṕ reaḱ.  Bangladisom ren Shek Mujibur Rahaman ho uni leka kukmui ńelet́ tãhekana. Ar niạ kuḱmu sạriaḱ hoe ocoe reaḱ kuṛumuṭu kaṛoṅtege teheń uni do goṭa dhạrtiren oprome ńam akada.

Niạ kuḱmu sạriaḱ hoy ocoe ge hoyoḱ kana- bastobota. Tobe mũhim ko heć daṛeaḱa- cet́ cet́ ẽṭkeṭoṛẽ hoy daṛeaḱa, oka khon niạ kạmi ehoṕ hoyoḱa, cekate ehoṕ hoyoḱa ar nonkanaḱko. Mucạt́re niạgeń sodoṛ kea Juạn sãota Juạn koṛen maṛaṅ ạyurko leka ar unkoaḱ uduḱ ar cet́ akawan ḍahar tege joto Juạnkoko lahaḱ tabona.