Santal Hul
Ạḍi sedae reaḱ katha se kạhni do baṅ kana-East India ńutuman Company do England ren Maraṅ Rạniaḱ sasons er Raj okte re niạ Bharot upomaha disomreko hećlena. Ar onko do niạ disom re East India Company ko jhić keda bạnij bapari lạgit́ ar ona calao lạgit́ hukum ko ńamkeda nonḍen ko Rapajko ṭhen.
On okte nook sahebko metakokan ponḍ harta hoṛko do eken niạ disom re banij baparige monsubạ do tahekantakoa enạ chaḍa do ar jahan motlob se jos (metaḱ me disom dokhol) do baṅ tahẽkana. Sedae reaḱ on okte do niạ disom do ḍherge deko se muslạ jomidar/mohajonkoRajoḱ kan tahekana. Menkhan Delhi ren Rapaj latar onko do akoaḱ Raj ko calaoet́ kantahekana.
On okte do onko raj ko latarre tahekan porjako do sulukte baṅko bosotoḱ kantahena. Porjako talare aema lekan reṭhareṭhi, hiskạ-bạḍạe do tahekana; kumṛu ḍạku reaḱ utpat tahekana. Unre do okoeaḱ daṛe unigei dher mońje tahekan tahena; se unko hoṛaḱ ge jaega jumiko nonka hoyoḱ kantahena. Manwa ko talare akoaḱ daya dulạṛ do baṅ tahekan takoa. Okoeko raj ko tahe kanonko do disom disom se onaṭoṭharen hoṛ ko ḍanṭao lạgit́ jahan ektiạre bako bahalet́ tahekana. Menkhan nonkate ńelena je onko hoṛko talare reṭhareṭhi arhõ dher idiyena ar dher hoṛ ko do akoren rajaḱ hokum bako hẽtaoada. Ar nonka te onko Raj se jomidarko do dhonko saṕ samṭao ar nanan upạite hameṭ joṅ ko lagaoena; menkhan porja ko talare do ạḍi bebạrić dosa hoyena , onko do raj hukum baṅko manaoeda, akoaḱ kusi ar sana leka calaoḱ ko ehoṕ ena ar nanan parkan bạṛić kạmi kumṛu-ḍạku niạko reko lobdhaoena. Niạ ńelte East India Company do ako aḱ company reaḱ dhondạulạt rukhiại lạgit́ ar apan ar ṭikạo tahen lạgit́ onaren raj ko ṭhen 1690 sermare mit́ hukum ko bahal kate Hugli jilạ reaḱ gaḍa aṛe re ko benao rakaṕkeda Fort William ńutuman mit́ maraṅ doṅgol.
Katha ańjomoḱa je un okte pạchimren marawaṛi hoṛko do okoe buṛgiko metako kan aema hoṛ niạ onko do onḍeko boloyena ar ona Fort William reaḱ thoṛa do ko jobor dokhol keda. Ar ona aḍepaseren raj ko noko ko thirko lạgit́ jahan bebosthage bako hatao daṛeada. 1756 serma seć disom reaḱ obostha do ar hõ bạṛićjoḱ seć ge monḍha calaoḱ lagaoena ar East India Company ren koaḱ ho obostha ho bạṛićena. 1957 sermare Saheb ar Muslạ ko talare lạṛhại hoyena one polasi laṛhạiko metaḱ kan ar unre Muslạko do saheb se Eṅrej ṭhenko harao ocoyena. Muslạ se Dekoko bhagao katege Eṅrej/sahebko do niạ Bangla-Bihar-Uṛishsa reaḱ sason ạidạriko hameṭ joṅana. Menkhan mamla mokadoma ar bicạr-acar reaṅ sanam ạidạri do onko lahateko sasonet́ kan tahekan raj ko ṭhenge tahẽyena. Ar nonkate sanam sason kạmiko apnar aḱ tireko ạgoko ehoṕena.
1769 serma re Bangla-Bihar-Uṛishsa noako sanam ṭhạ̃ire ạṅ jaega jumi reaḱ lekha-jokha ar ol lagit enrej saheb do kamia ko bahal ket koa. William Harwood saheb do raj mahalere ko doho kedea jemon uni do nonde khon Bhagolpur reaḱ dakhin nakha ar Santal Parganae ńel dareak. Engrej saheb ren jaega jumi ol bahal kạmiyạ ko̠ do buru re ona latarre bosotok kan sanam adibạsi mar se pahari ar Santal koak jion bako buj daṛeaka monjte. Ar onate onko sãote bahal kạmiạ hoṛ do̠ bako bonotlena. Bahal kạmiạ hoṛ tuluc do Hindu ar Deko (Musla) Mohajon, Jumidar ko tuluc monj jopoṛaọ tahẽkantakoa. Ar noa okte East India Comapany reaḱ kauḍi cukti taṅkhile khan 1772 sermare Lord Warren Hestings ńutman saheb do nia Bangladisomren Governor hisabte dayik salate hećena.
Onako dinre buru ar buru latar ko reaṅ ot barge do sanam adibasi hoṛ koge mak sapha kateko jomet kan tahena. Menkhan ona do ona ṭoṭha ren Hindu ar Deko Mohajon, Jomi dar ko akoak dokhol re ạgoe lagit aema lekan budhi odok ko ehopena. Menkhan ona aḍepase bosot akan sanam adibasi hoṛ koaḱ kumṛu ar ḍaku utpatte jumi Darren hoṛko bako hatao daṛeak kan tahena.