Konac (Dhorson) se Jor jobosti kuṛi hoṛmo hame̠ṭ ar Sạjại

Konac (Dhorson) se̠ sapha Santali te̠ do̠ bon me̠n daṛeaḱa jor jo̠bo̠sti kate̠ kuṛi koaḱ ho̠ṛmo̠ hame̠ṭ. O̠ka do̠ sạrige abowaḱ so̠maj re̠ ạḍi maraṅ rog (bidhi) kana. Din din no̠a Rog (bidhi) se̠ muskil do̠ abo diso̠m, so̠maj re̠ ạḍi ãṭ hoyoḱ se gho̠ṭaḱ kana. Ae̠ma o̠kte̠ kuṛi ko no̠a muskil re̠ paṛao̠ kate̠ lajao̠ te̠ se̠ bo̠to̠r te̠ bako lại baṛaye̠da ar ae̠ma o̠kte̠ do̠ bicạr hõ bako ńame̠da. Ae̠ma o̠kte̠ bicạr kho̠j khạtirte̠ ako ge bạṛić kuṛi se̠ maejiu ko le̠kha ocoḱ kana ar Ạdalo̠t re̠ hõ aćaḱ oko katha jo̠to̠ lại jạruṛo̠ḱ kana je̠ no̠nka kate̠ uni doe̠ konac (dhorson) se̠ jor jobosti oco akana. Ar ado̠m o̠kte̠ Ạdibạsi ho̠ṛ do̠ bise̠s kaete̠ ạḍi bon nacarge khạtir te̠ Court se̠ Adalo̠t hõ babon se̠ṭe̠r daṛeaḱ kana. O̠nate̠ abo hõ so̠nto̠roḱ hoyoḱ lagawabona ce̠kate̠ no̠a muskil khon kuṛi gidrạ ko rukhiạ lạgit́ ar kurumuṭu lagawabona Judi jãhãe̠ kuṛi gidrạ se̠ maejiu no̠a muskil re̠y paṛao̠ le̠n khan Court se̠ Adalo̠t re̠ ce̠kate̠ se̠n kate̠ bicạr bon dạbi daṛeaḱ se̠ mo̠ńj bicạr bon ńam daṛeaḱa. Noa biso̠e te̠ tho̠ṛa o̠l caṛhao̠ lạgit́ iń kurumuṭu ke̠da.

1860 sal re̠aḱ 45 nombor ạn o̠ka do̠ English te̠ do̠ ko me̠taḱ kana ‘Penal Code’ ar baṅgla te̠ do̠ ‘Donḍo Bidhi’. No̠a puthi re̠ge e̠kalte̠ phae̠lao̠ te̠ o̠l akana dhạrti re̠aḱ o̠kaṭaḱ ạn rạput́ le̠khan ce̠t́ le̠ka sạjại do̠ hoyoḱa. No̠a puthi re̠aḱ 375 dhara re̠ konac (Dhorson) babo̠t ạḍi saphate̠ o̠l caṛhao̠ akana o̠kaṭaḱ do̠ konac (Dhorson) se̠ Jo̠r jobosti kate̠ kuṛikoaḱ ho̠ṛmo̠ hame̠t́ do̠ ko me̠taḱ kan. Ar 376 dhara re̠ jãhãe̠ hoṛ no̠a dos rey dusi le̠n khan do̠ jabot jibon hajot se̠y bicạro̠ḱa o̠kaṭaḱ raye̠ lại so̠do̠r; to̠be̠ 10 (gel) serma (bochor)  latar hajot sạjại khon kom do̠ baṅ me̠nte̠ o̠l caṛhao̠ akana.

Penal Code se̠ Donḍo̠ Bidhi re̠aḱ 375 dhara le̠kate̠, Jãhãe hoṛ e̠ṭaḱaḱ karon chaḍa latarre̠ o̠lakan 5 (mõṛe) go̠ṭe̠n katha le̠kate̠ jãhãe kuṛi se̠ maejiu jor jobosti kate̠ye̠ hame̠ṭi se̠y bạṛije uni doe̠ konac (Dhorson)  akat́ ae̠ me̠nte̠y le̠khaḱa ar sạjại ńam le̠ke̠ hoyoḱa. No̠a ko do̠ nonka le̠ka-

  1. Uni kuṛi se̠ maejiuwaḱ sana be̠go̠r;
  2. Uni kuṛi se̠ maejiuaḱ rạji be̠go̠r;
  3. Uni kuṛi se̠ maejiuaḱ rạji te̠, o̠ka do̠ uni goć se̠ haso oco nonkan bo̠to̠r ocokate̠ uni rạji ocoye̠.
  4. Uni kuṛi se̠ maejiuaḱ rạji te̠, tobe̠ uni baba hoṛ doe̠ baḍaya je̠ uni do̠ aćre̠n bạhu doe̠ baṅ kana ar Uni kuṛi se̠ maejiu do̠ pạtiạu akanae uni do̠ ạn le̠kate̠ aćre̠n jãwãe kanae̠ me̠nte̠ se̠ uni do̠ ạn le̠kate̠ aćre̠n jãwãye̠ hoyoḱa.
  5. Uni kuṛi se̠ maejiuaḱ sana se̠ rạji te̠, tobe̠ Judi uni do̠ 14 (gel pon) serma (bo̠cho̠r) khon kạṭić kuṛi gidrạ kanae̠ me̠nte̠y le̠khale̠n khan.

Be̠tikrom: Tobe̠ jãhãe̠ baba hoṛ aćre̠n bạhu 13 (gel pe) serma (bochor) latar re̠n baṅ kan khać do̠ konac (Dhorson) no̠a dusi re̠ do̠ baṅe paṛaoḱa.

No̠a ‘Penal Code’ se̠ ‘Donḍo Bidhi’ chaḍa hõ ar mit́ṭe̠n ạn me̠naḱa o̠ka do̠ ‘2000 (Amendment-2003) sal re̠aḱ Nari o Shisu Nirjatan Domon Ain’ ko me̠taḱkan o̠na re̠aḱ 7/8/9 dhara soṅge ạḍi milạu me̠naḱ te̠ court se̠ adalo̠t re̠ do̠ no̠a kin ạn hotetege bicạr kạmi do̠ calaḱ kana.

‘Penal Code’ se̠ ‘Donḍo Bidhi’ re̠aḱ 376 dhara re̠ no̠nka o̠l me̠naḱa, “o̠koe̠ he̠re̠l ho̠po̠n no̠a do̠s re̠y dusiḱ uni do̠ jabot jibon hajot (jeil) hoyoḱ taya se̠ bicạro̠ḱ o̠kaṭaḱe̠ hudis le̠ka tobe̠ 10 (gel ) serma (bochor) latar do̠ baṅ ar no̠a soṅge kạuḍi hõ ko ḍanḍomea judi uni Uni kuṛi se̠ maejiu do̠ aćre̠n bạhu baṅ kanae̠ me̠nte̠ le̠kha ar 12 (gel bar) latar serma (bochor) ume̠r baṅ hoe̠ akan tae̠ khan. O̠na chaḍa hõ he̠re̠l ho̠po̠n Judi aćre̠n bạhu hõ jor jobosti kate̠ uniaḱ ho̠ṛmo̠ ce̠tan re̠ ạidạri hame̠ṭ le̠khan o̠na hõ  konac (Dhorson) me̠nte̠ le̠khaḱa ar no̠a re̠aḱ Sạjại do̠ 2 (bar) serma (bochor) hajot (jeil) hoyoḱ taya.

-Ol Toṅgeḱa